سر و صدای لنت ترمز – چرا لنت صدا می دهد؟

صدای لنت ترمز، آواز خوش بلبل نیست!

سوت ترمز، صدایی است که همه‌ی ما آن را در سطح شهر‌ها شنیده‌ایم. اما حتما موافقید که صدای لنت ترمز از جنس آواز خوش پرندگان و آرشه‌ی ویولن در سمفونی بتهوون نیست!

این سوت، صدایی زیر و گوش‌خراش دارد که هیچ نت موسیقایی در تولید آن نقش نداشته و همواره به عنوان آلوده‌کننده‌ی زیست‌محیطی از آن یاد می‌شود.

همه روزه، انواع آلودگی صوتی با فرکانس‌های مختلف در فضا پخش می‌شوند و فضای شهرهای بزرگ و کوچک را متاثر می‌کنند. کارخانه‌ها، سیستم‌های صوتی، خودروها و غیره مسبب تمام این آلودگی‌ها هستند. این معضلات زیست‌محیطی مثل بسیاری دیگر از مشکلات ساخته‌ی دست انسان‌ است که می‌توان با اندکی هوشمندی و اطلاعات بیشتر از بروز آن جلوگیری کرد. اما امروزه بی‌توجهی به همین نکات کوچک منجر به بروز بسیاری از بیماری‌های شنوایی یا اعصاب‌ و‌ روان شده.

سروصدای لنت‌ترمز یکی از مسائلی است که پس از صنعتی شدن زندگی بشر و تولید خودرو در حجم انبوه پدیدار شد. در ابتدای اختراع خودرو نیز این مشکل وجود داشت اما جدی گرفته نمی‌شد، ولی بالاخره پس از چند دهه دانشمندان برای حل این آلودگی دست به کار شدند، چرا که دیگر تعداد خودروها چند عدد یا چندهزار عدد نبود و میلیون‌ها خودرو در شهرها تردد می‌کردند.

اما راه‌حل آنها چه بود؟

قطعا راه‌حل نهایی خوش‌صدا کردن سوت لنت‌ترمزها نبود، بلکه بی‌صدا کردن آنها بود. بالاخره پس از تحقیقات فراوانی که شرکت‌های بزرگ دنیا انجام دادند، در حدود سال ۱۹۹۰ میلادی به ترکیب موادی دست‌یافتند که این مشکل را حل می‌کرد.

“راهکار جدید و جادویی آنها استفاده از مواد سرامیکی بود.”

طبق مطالعات انجام شده، لنت‌های سرامیکی در هنگام ترمزگیری صدای بسیار کمی تولید می‌کردند که فرکانس همان صدای اندک نیز خارج از محدوده‌ی شنوایی انسان بود. این ویژگی از خصلت‌های خود مواد سرامیکی است و برای همین هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد، جایگزینی که بتواند علاوه بر کنترل صدا، در برابر فرسایش و حرارت نیز مقاوم باشد و وزن سبکی داشته باشد.

علاوه بر اینها، استفاده از سرامیک خواص فنی و شیمیایی دیگری هم داشت که همگی از نکات مثبت این تکنولوژی به شمار می‌رفت. به عنوان مثال لنت‌های سرامیکی ذرات گردوخاک تولید نمی‌کردند و به همین دلیل تایرهای خودرو تمیزتر مانده و عمر طولانی‌تری پیدا می‌کردند. یکی دیگر از مزیت‌های لنت‌های سرامیکی نیز مقرون‌به‌صرفه بودن آنهاست، چرا که در برابر فرسودگی مقاومتر هستند و زمان طولانی‌تری کار می‌کنند.

خلوص مواد

تمام نکات ذکر شده به شرطی صادق هستند که لنت‌ها واقعا سرامیکی باشند و خلوص مواد بکار رفته در آنها با استانداردهای تعیین شده‌ی جهانی برابر باشد. اگر ترکیب مواد یا خلوص آنها دستکاری شده و کم‌وزیاد شود، لنت‌ها نام‌هایی مثل ارگانیک و یا NAO به خود می‌گیرند و این یعنی تکنولوژی‌ها آنها به کل متفاوت شده‌ و کیفیت و دقت لنت‌های سرامیکی واقعی را نخواهند داشت.

پس از اصلاح کلی در ترکیب مواد ترمزها و ظهور لنت‌های سرامیکی، نوبت به اصلاح ساختار فیزیکی آنها رسید و در طراحی صنعتی این قطعه اصول مهندسی بیشتری لحاظ شد تا از نظر عملکرد و صداگیری بهبود یابند، مثل استفاده از شیارهایی در سطح لنت‌ها برای کنترل ارتعاشات و حذف نویزهای اولیه و یا تعبیه‌ی صفحه‌ای فلزی به نام شیم پشت لنت.

تا اینجا به این نکته پی بردیم لنت‌هایی مثل الیگ که به صورت واقعی لنت سرامیکی هستند تاثیر بسزایی در کاهش سروصدای خیابان‌ها و بهبود کیفیت ترمزگیری دارند. اما پس از استفاده از لنت سرامیکی و مرغوب، نکاتی دیگر را نیز باید در نظر داشته باشیم.

هر چیز به جای خودش!

همه‌ی ما بارها جمله‌ی بالا را شنیده‌ایم و با اشاره به این جمله باید در نظر داشته باشیم که خرید یک لنت خوب پایان کار نیست. به عنوان مثال اگر تعمیرکار لنت ترمز را درست تعویض نکند و یا دیسک چرخ شما آسیب دیده و روغنی باشد، تمام اینها موجب افت کیفیت ترمز و سروصدا خواهد شد. دیسک چرخ خراب، شلنگ روغن جرم‌گرفته، کالیپر بی‌کیفیت یا مماس نبودن لنت و دیسک مثال‌های دیگری از عوامل جانبی هستند که سوت کشیدن سیستم ترمز را باعث می‌شوند. برای مثال جدول زیر را بررسی کنید:

لیستی از انواع صدای لنت ترمز، علت بوجود آمدن آن و راه حل‌های پیشنهادی در جدول زیر فراهم آمده است:

انواع صدا	علت	راه حل های پیشنهادی
صدای بسیار  بلند و گوش خراش  – اساسا از لنت ها	۱٫ ساییدگی و نازک شدن لنت ها ۲٫ ناشی از متریال لنت	تنها تعویض لنت
صدای متوسط  – اساسا ناشی از کالیپر ،پیستون ها وقطعات جانبی	۱٫ لنت ها ودیگرقطعات وابسته در جای مناسب خود وبخوبی نصب نشده اند. ۲٫ از بین رفتن لنت ۳٫ استهلاک کالیپر ۴٫ استهلاک دیسک چرخ ۵٫ ضخامت دیسک ها کمتر از حد نرمال شده است.	۱٫ لنت ها و قطعات جانبی دیگر را مجددا در محل مناسب خود نصب کنید. ۲٫ لنت نو استفاده کنید. ۳٫ به تکنسین مجرب مراجعه کنید. ۴٫ دیسک چرخ ها را تعویض یا تمییز کنید. ۵٫ دیسک چرخ ها را عوض کنید.
صدای کم – اساسا از دیسک های چرخ	۱ .تحلیل و از بین رفتن دیسک ها ۲٫ ایجاد ترک و شیاردر دیسک چرخ ها ۳٫ مشکل توپی یا سگدست چرخ	۱٫ دیسک چرخ را تمییز و یا عوض کنید. ۲٫ دیسک چرخ را تمییز و یا عوض کنید. ۳٫ توسط تکنسین مجرب چک شود.